Tokat

Tokat to prowincjonalne miasto liczące ok. 110 tys. mieszkańców. Panuje tu typowa turecka atmosfera i niemal w ogóle nie zaglądają turyści, a jest parę wartościowych zabytków do obejrzenia. Tokat stanowi bazę do zwiedzenia pobliskiej jaskini Ballica Magarasi, jednej z najpiękniejszych pieczar Turcji, a zdaniem niektórych – świata. Można się tu zatrzymać na jeden pełny dzień, aby spokojnie pospacerować po mieście, a połowę dnia następnego poświęcić na wycieczkę do jaskini.

Historia

Miejsce zamieszkane było już w epoce hetyckiej i w przeszłości był to ważniejszy ośrodek handlu niż obecnie. Największy jego rozkwit przypadł na czasy rzymskie (wtedy zwało się ono, a raczej twierdza na wzgórzu – Dazimon) oraz bizantyńskie i swego czasu skutecznie konkurowało z pobliskim pontyjskim miastem Comana. Za Seldżuków nadal odgrywało rolę znacznego ośrodka handlowego (jeszcze wcześniej miastem rządziła dynastia Daniszmendidzów), powstało tu wówczas kilkadziesiąt karawanserajów i kilka medres. W 1335 r. Tokat został opanowany przez tureckich władców Eretny, a pod koniec stulecia wkroczył tu sułtan Bejazyd I. W połowie XV w. miastem wstrząsnęły wydarzenia związane z panoszeniem się Uzun Hassana, a później nastąpił okres spokojnego rozwoju. Czas upadku znaczenia Tokatu datuje się od XVII w. (nie uratował go nawet handel jedwabiem). U schyłku imperium osmańskiego nie odgrywał on większej roli. Po wojnie o niepodległość Tokat spadł do pozycji rolniczego miasteczka, którym pozostał po dziś dzień.

Miejsca, które warto zobaczyć

Zwiedzanie rozpoczniemy od znajdującej się w centrum, u stóp wschodniego zbocza wzgórza, Gok Medrese (Błękitna Medresa), która nie dość, że jest atrakcją samą w sobie, to jeszcze mieści interesujące muzeum, czynne w godz. 8.30- 11.00,13.00- 17.00, wstęp: 0,7 USD, studenci: 0,35 USD. Budynek powstał w 1277 r. z fundacji Muineddina Pervane Suleymana, miejscowego władcy. Do XVII w. medresę wykorzystywano jako szpital. Przez stalaktytowy portal wchodzimy na dziedziniec otoczony piętrowymi arkadami o ostro zakończonych łukach. Od razu wiemy, skąd wzięła się nazwa medresy, która od wewnątrz wyłożona jest niebieskimi fajansowymi płytkami. Za arkadami znajdowały się pokoje dla studentów i sale wykładowe. Pomieszczenie obok liwanu służy jako grobowiec dla nie zidentyfikowanych „czterdziestu dziewic” (Kirkkizlar Turbesi). Jak to bywa w tureckich muzeach, tak i to posiada sekcję archeologiczną oraz etnograficzną. Obie są równie ciekawe.

Nieco dalej na południe, po tej samej stronie drogi, nie sposób nie zauważyć dużego Tas Han (zwanego również Voyvoda Han), czyli karawanseraju. Powstał on w 1631 r. i jest jedną z ważniejszych budowli w Tokacie z czasów Osmanów. Naokoło dziedzińca znajduje się na parterze i piętrze ponad 100 pomieszczeń służących jako sklepy i pokoje dla podróżnych. W trakcie pisania przewodnika han był zamknięty; prawdopodobnie nieprędko zostanie otwarty. Dziedziniec porośnięty jest trawą i krzakami.

Po przeciwnej stronie Gazi Osman Pasa Bulv. wąska uliczka ciągnąca się na wschód prowadzi do Hatuniye Camii (znany również jako Meydan Camii), jednego z najwspanialszych meczetów osmańskich w Tokacie. Wybudowany został za czasów Bejazyda II w 1485 r. dla jego matki Gulbahar Hatun – stąd nazwa świątyni. Jest to jednokopułowa struktura poprzedzona pięcioczęściowym portykiem. Przy minarecie znajduje się dodatkowe, niewielkie, przykryte płaską kopułą pomieszczenie, a na dziedzińcu fontanna (sadirvan) przykryta dachem wspartym na kilku kolumnach. Kolumny składające się na arkady portyku zakończone są stalaktytowymi kapitelami. Portal to dzieło sztuki; jest smukły i wysoki, również ozdobiony stalaktytami.