Antalya

Nazwa miasta wywodzi się od starożytnego ośrodka Attaleia, założonego w tym miejscu w I w. p.n.e. przez króla Pergamonu Attalosa II (159 – 138 p.n.e.). Król chciał, aby nowe miasto stało się głównym pergameńskim portem na wybrzeżu Morza Śródziemnego, co też się stało. Atta-los otoczył je ciągiem murów z wieżami, które zostały wzmocnione i rozbudowane przez Rzymian, Attaleia wpadła bowiem w ich ręce wraz z przekazaniem królestwa Pergamonu „ludowi rzymskiemu” (jak się wyraził w testamencie ostatni pergameński król Attalos III). Część wspaniałych murów można do dzisiaj podziwiać w okolicach portu. Attaleia była główną bazą podczas walk Rzymu z piratami, którzy zajęli część miast należących wcześniej do państwa pergameńskie-go. Po krótkiej rozprawie z korsarzami miasta wybrzeża, na czele z Attaleią, zaczęły się prężnie rozwijać, a ta ostatnia stała się najważniejszym portem Pamfilii. Przez cały okres antyczny i w czasach bizantyńskich miasto utrzymało ten status. Nazywane przez Bizantyńczyków Adalią, było siedzibą biskupstwa, a w czasach krucjat często okrętowali tu żołnierze wyprawiający się do Ziemi Świętej w celu uniknięcia długiego i żmudnego marszu przez Azję Mniejszą. Wcześniej miasto często oblegali Arabowie.

W 1207 r. padło łupem Seldżuków, którzy dzięki temu mogli się tytułować „panami obu mórz”, mając na myśli Morze Czarne i Śródziemne. W ciągu następnych dwóch stuleci miasto przechodziło z rąk do rąk. Władali tu emirowie przeróżnych okolicznych plemion turkmeńskich, przez krótki czas Adalią rządził król Cypru, Piotr 1, potem znowu Turkmeni, aż w końcu, w 1387 r., zdobyli ją Turcy osmańscy pod wodzą sułtana Murada I. Miasto zostało przemianowane wówczas na Antalyę. W czasie najazdu Tamerlana na Azję Mniejszą (początek XV w.) także Antalya nie uniknęła oblężenia i po krótkiej obronie się poddała, ale do Osmanów wróciła już w 1415 r., tym razem na zawsze. W czasach imperium w Antalyi mieszkali przedstawiciele przeróżnych narodowości, a wzięło się to stąd, że już w XIII w. Turcy seldżuccy pozwolili na osiedlanie się w mieście kupców z Europy. Byli to przede wszystkim Wenecjanie i Genueńczycy. Polityka ta była kontynuowana w czasach osmańskich, a do miasta ściągnęli Grecy, Ormianie i Żydzi. Po 1 wojnie światowej miasto do 1921 r. pozostawało w rękach Włochów, a po zakończeniu wojny turecko-greckiej wysiedlono stąd wszystkich Greków, w wyniku czego Antalya stała się typowym miastem tureckim.

Jak w czasach antycznych, tak dzisiaj całe życie miasta skupia się w okolicach portu. Na wschód i południe od niego leży stara dzielnica Kaleici, ograniczona od południa dużym parkiem Kara Alioglu, od wschodu jedną z głównych ulic handlowych Antalyi – Ataturk Cad., a od północy nie mniej ważną Cumhuriyet Cad. Od charakterystycznego punktu przy Cumhuriyet Cad., jakim jest wieża zegarowa, odchodzi na północ inna komercyjna ulica – deptak Kazim Ózalp Cad. Wzdłuż Ataturk Cad. i Cumhuriyet Cad. biegnie linia tramwajowa, która rozpoczyna się na południu, daleko poza stadionem, okrąża szerokim łukiem port, a kończy na zachodzie przy Muzeum Archeologicznym i plaży miejskiej Konyaalti. Ważną ulicą jest też Anafartalar Cad., odchodząca na północ od Cumhuriyet Cad. jakieś 700 m od centrum miasta. Na zachód od wieży zegarowej stoi najbardziej charakterystyczny punkt orientacyjny i jednocześnie wizytówka miasta – Żłobiony Minaret (Yivli Minare). Jeszcze dalej, na głównym placu miasta, Cumhuriyet Meydam (pl. Republiki), stoi konny posąg Ataturka.

Noclegi

Miejsc noclegowych jest w Antalyi mnóstwo. Najtańsze hotele znajdziemy w dzielnicy na północ od bazaru, w okolicach meczetu Balbey. Na starym mieście także jest w czym wybierać – obok rozlicznych tańszych ofert czekają nas tu też średnio i bardzo drogie, ponieważ wiele starych domów pięknie odnowiono i przekształcono w luksusowe hotele.

Gastronomia

W Kaleici znajdziemy tylko lepsze restauracje, a jeśli chcemy posilić się nieco taniej, musimy swoje kroki skierować poza stare miasto. Skupisko najtańszych lokant w okolicach centrum napotkamy przy skrzyżowaniu Ataturk Cad. z Cumhuriyet Cad., zarówno na południowym narożu, jak i po północno-wschodniej stronie w dzielnicy, gdzie mieszczą się również zakłady rękodzielnicze. Poza tym naokoło portu, na tarasach, rozłożyły się ekskluzywne restauracje, serwujące przepyszną rybę po słonych cenach. Lokale rozrywkowe leżą w sąsiedztwie Hidirlik Kulesi, portu oraz w samym Kaleici.

Łaźnie

W Antalyi jest co najmniej kilka łaźni. Do bardziej popularnych należy znajdująca się w samym centrum starego miasta, historyczna, niedawno odnowiona Tarihi Balik Pazari Hamami (róg Paja Camii Sok i Balik Pazari Sok). Wprawdzie sama kąpiel kosztuje tu tylko 3 USD, ale za cały komplet z masażem zapłacimy 17 USD. Inną łaźnią w dzielnicy Kaleici jest Sefa Hamami (Kocatepe Sok.), która z zewnątrz wygląda bardzo niepozornie. Otóż jest to coś na kształt bloku, ale pozory mylą. Blok powstał bowiem nad naprawdę starą, ok. 500-letnią łaźnią. Kąpiel kosztuje tu 3,5 USD, mycie – 2,7 USD, a masaż – 4 USD. Za komplet zapłacimy jedynie 10 USD. Niezależnie od pory dnia do łaźni mogą wchodzić jednocześnie mężczyźni i kobiety. Cumhuriyet Hamami (na wschód od meczetu Balbey) nastawiona jest najbardziej na turystów, ale komplet kosztuje nie tak drogo, bo 10 USD. Kto chce zażyć tylko kąpieli, zapłaci 2,7 USD, a za mycie -1 USD. Łaźnia jest również stara – na pewno liczy sobie więcej niż 300 lat.