Klimat Turcji

Turcja leży wprawdzie w strefie klimatów podzwrotnikowych, ale zajmuje duży obszar zróżnicowany dodatkowo właściwościami fizycznymi. Dlatego znajdziemy tu miejsca o warunkach tropikalnych i takie, w których utrzymują się wieczne śniegi.

Na wybrzeżu Morza Czarnego i północnych stokach Gór Pontyjskich panuje klimat czarnomorski wilgotny, narażony na północne wiatry od strony Rosji, które powodują wysoki poziom opadów (od 850 mm rocznie na zachodzie do 2500 mm na wschodzie). Opady rozkładają się równomiernie w ciągu roku, a to w połączeniu z ich obfitością dodatnio wpływa na warunki wegetacyjne roślinności, czego dowodem jest duża różnorodność gatunków flory i fauny, jak również największe w całej Turcji zalesienie. W wyżej położonych partiach gór występują zimą opady śniegu; ogólnie klimat czarnomorski przypomina klimat Chorwacji czy południowego wybrzeża Francji.

Średnie temperatury powietrza w poszczególnych regionach kraju (°C)

W centralnej i wschodniej Anatolii panuje klimat kontynentalny suchy, a otaczające te tereny wysokie góry blokują dostęp chmur opadowych. Zimy są mroźne i śnieżne, a lata suche i upalne. Jest to charakterystyczne dla klimatu górskiego, dlatego na wschodzie, gdzie góry są wyższe i jest ich więcej, tendencja ta jest jeszcze bardziej widoczna. Szczyty i doliny zimą są pokryte grubą warstwą śniegu, a latem temperatura sięga nawet 40°C. Takie surowe warunki wpłynęły na słabe zaludnienie tego terenu. Południowy wschód jest bardzo suchy i gorący, a obszar jest pokryty pofałdowanymi stepami rozciągającymi się pomiędzy rzadkimi skałkami. Wilgotność jest w tym regionie najniższa w kraju (350 mm), podczas gdy w centralnej części dochodzi do 500 mm. Zimy we wschodniej Anatolii bywają naprawdę mroźne, temperatura w Erzurum czy Karsie potrafi spaść niekiedy do -40°C.

Zupełnie odmiennie przedstawia się sprawa na wybrzeżu Morza Śródziemnego i Egejskiego, gdzie panuje właśnie klimat śródziemnomorski, z tym że na północnym zachodzie ma on charakter łagodny. Ciepłe wiatry wiejące przy brzegach przesycone są parą wodną, co zastępuje po części brak opadów, których roczna ilość nie przekracza 400 mm. Zimy są ciepłe, a latem panuje nieustannie piękna pogoda. Upał letni nasila się, idąc z zachodu na wschód, w kierunki Syrii.

Region morza Marmara, czyli okolice Stambułu, wyróżnia mieszanka klimatu kontynentalnego z łagodnym śródziemnomorskim. Nie ma tu zbyt wielkich wahań temperatury ani opadów atmosferycznych. Wiosna podobna jest do polskiej, tak samo jesień. Natomiast zima jest o wiele łagodniejsza, a lato cieplejsze i trwa dłużej. Ilość opadów atmosferycznych wynosi średnio 700 mm rocznie.